عوامل ایجاد فراموشی
۱ـ خوردن سیب تُرش یا سیب نارس (علاوه بر ایجاد فراموشی، معده را لیز می‌کند)، ۲ـ انجام گناهان، ۳ـ کثرت هَمّ و غمّ، ۴ـ خوردن سبزی گشنیز، ۵ـ نگاه به خطوط و نقوش قبرها، ۶ـ نگاه به دار آویخته، ۷ـ بین شتران راه رفتن، ۸ـ بین دو زَن راه رفتن، ۹ـ خوردن نیم‌خوردۀ موش، ۱۰ـ گرفتن کک و شپش و کنۀ زنده و بر زمین انداختن، ۱۱ـ حجامت از گودی پشت گردن، ۱۲ـ تعدّد کار، ۱۳ـ تجمّع رطوبات اضافی بدن، ۱۴ـ بلغم زیاد (موکوس زیاد)، ۱۵ـ بیدارخوابی‌های مکرّر، ۱۶ـ سوء تغذیه، ۱۷ـ تغییرات شدید متابولیکی (قند بالا و نوسانی، چربی بالا، فشارخون بالا، اوره و کراتین بالا)، ۱۸ـ اسانس‌های شیمیائی، ۱۹ـ خوردن غذای مانده، ۲۰ـ خوردن فَست فودها، ۲۱ـ داشتن دوست ناباب، ۲۲ـ شب نشینی‌های مبتذل یعنی انجام لغویّات و لهویّات، ۲۳ـ محیط شلوغ ناهمگون که مرتکب خلاف مروّت می‌شوند، ۲۴ـ اعتماد و تکیه به این و آن، یا به دست این و آن نگاه کردن و خدا را فراموش کردن، ۲۵ـ مصرف شیرخشک در افراد ممیّز یا بالغ (علاوه بر ضعیف کردن حافظه، عقیمی می‌آورد)، ۲۶ـ خوردن نیم‌خوردۀ شخص فاسق، ۲۷ـ خوردن غذای خسیس (درد و بیماری می‌آورد).
درمان ضعف حافظه و ایجاد حافظه بسیار قویّ
۱. امام رضا علیه السلام می‌فرمایند: إهلیجات در عسل طبیعی پرورانده شود (یعنی ۱۰ گرم هلیلۀ سیاه + ۱۰ گرم هلیله زرد (بدون هسته؛ زیرا هستۀ آن سمّی است) + ۱۰ گرم هلیله کابلی را آسیاب کرده و در عسل طبیعی استوخدوس یا عسل طبیعی نعناع یا عسل طبیعی آویشن می‌ریزیم و این مخلوط را به مدّت دو هفته دور از نور می‌گذاریم) سپس روزی یک قاشق مربّاخوری مصرف نموده.
۲. دارو مرکّبۀ اسلامی: سَنایِ مَکّی + سُعدِ هندی + فلفل سفید ( فلفل سیاهی که پوستش کنده شده باشد) + سر گُل زعفران+ کُندُر سفید مرغوب خوراکی اینها را پودر کرده به نسبت مساوی (از هر کدام پنج گرم) در نیم کیلو عسل طبیعی مخلوط کنید، بین ۷ تا ۱۴ روز، روزی یک قاشق چای‌خوری از این دارو مرکّبۀ اسلامی بخورید. ۳. برای تقویت حافظه شب‌ها گردو با پنیر یا سبزی خورده شود و صبح ناشتا ۲۱ عدد مویز بخورید.
درمان فراموشی (نسیان)، دِمانس (زوال عقل)
۱ـ امام رضا علیه السلام می‌فرمایند: إهلیجات در عسل طبیعی پرورانده شود (یعنی ۱۰ گرم هلیلۀ سیاه+ ۱۰ گرم هلیله‌زرد (بدون هسته؛ زیرا هستۀ آن سمّی است) + ۱۰ گرم هلیله‌کابلی را آسیاب کرده و در عسل طبیعی استوخدّوس یا عسل طبیعی نعناع یا عسل طبیعی آویشن می‌ریزیم و این مخلوط را به مدّت دو هفته دور از نور می‌گذاریم) سپس روزی یک قاشق مربّاخوری مصرف نموده. (این روایت در رسالۀ ذهبیّه آمده، از این رساله ۶ نسخه در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی موجود است).
۲ـ دارو مرکّبۀ اسلامی: سَنایِ مَکّی+ سُعدِ هندی+ فلفل سفید ( فلفل سیاهی که پوستش کنده شده باشد.)+ سر گُل زعفران+ کُندُر سفید مرغوب خوراکی، اینها را پودر کرده به نسبت مساوی (از هر کدام پنج گرم) در نیم کیلو عسل طبیعی مخلوط کنید، بین ۷ تا ۱۴ روز، روزی یک قاشق چای‌خوری از این دارو مرکّبۀ اسلامی بخورید. (در روایات شیعه آمده)، ۳ـ استشمام روغن رُزماری، سبب یادآوری خاطرات گذشته می‌شود.
دکتر ضیایی